De zaak Sylvia Millecam (3)

Met belangstelling las ik de reactie van collega Schim van der Loeff op de uitspraak van het Regionaal Tuchtcollege te Amsterdam tegen een internist (MC 24/2006: 1011). Hij schrijft dat ‘het geheel hem sterk doet denken aan een heksenjacht.’ Ik beschouw mezelf niet als competent om de schuldvraag of de strafmaat te beoordelen. Maar na een carrière van twintig jaar als homeopathisch arts en een lange reeks bestuurlijke en vertegenwoordigende taken wil ik wel graag een kanttekening plaatsen bij deze discussie.

Al zolang de discussie over alternatieve behandelingen bestaat, wordt getwist over de vrijheid van de patiënt enerzijds en de professionele verantwoordelijkheid van behandelaars anderzijds. Natuurlijk hoort de fundamentele keuzevrijheid van de wilsbekwame patiënt buiten kijf te staan. Dat neemt niet weg dat iedere arts zich behoort af te vragen op grond van welke overwegingen een patiënt zijn of haar keuze bepaalt. Angsten en depressies zijn veelvoorkomende comorbide verschijnselen bij ernstige aandoeningen. Ze behoren te worden herkend en besproken, en zo mogelijk behandeld. Het feit dat de patiënt al een keuze heeft gemaakt, ontslaat de alternatief/complementair werkende arts niet van deze verantwoordelijkheid.

Bij veel kwalen kan het geen kwaad dat de patiënt een behandeling probeert die aantrekkelijker lijkt dan het reguliere aanbod. Bij aandoeningen die snel progressief kunnen verlopen ligt dat anders, zeker wanneer een aantoonbaar werkzame behandeling bestaat. Het aanbieden van een behandeling waarvan de werkzaamheid niet is aangetoond kan misleidend werken. Het is de taak van de arts om het verschil in evidence aan te geven. Het is te gemakkelijk om de verantwoordelijkheid voor de genomen beslissing alleen bij de patiënt te leggen. Het aantal tuchtzaken over dit soort thema’s suggereert naar mijn gevoel niet dat er van een heksenjacht sprake is.

Zou ik overigens mogen voorstellen dat we ons mevrouw Millecam herinneren als actrice en mediapersoonlijkheid, en niet als casus?

Toronto (Canada), juli 2006

Cees Baas, arts