Kwaliteit en toegankelijkheid zorg in gevaar door hoofdlijnenakkoord

Het nieuwe kabinet staat klaar om aan de slag te gaan met het hoofdlijnenakkoord. Een akkoord met hoopvolle ambities, maar helaas ook met forse bezuinigingen op essentiële onderdelen van de zorg, zoals preventie. Ik maak me ernstige zorgen over de gevolgen voor de kwaliteit, toegankelijkheid en rechtvaardigheid van ons zorgstelsel op de langere termijn, waarden die in toenemende mate onder druk komen te staan. Het is hoog tijd voor scherpe keuzes. Keuzes die we samen moeten maken: politiek, maatschappij én zorgprofessionals. Helaas ontbreken die nog in dit akkoord.

Hoewel er zeker lichtpuntjes zijn, zoals de investeringen in ouderenzorg en de tegemoetkomingen voor lagere inkomens, ontbreekt de aandacht voor grote thema’s zoals psychisch welzijn en de houdbaarheid van zorg. Daarnaast zijn de beperkte investeringen in de zorgarbeidsmarkt zorgelijk. Overbelasting van professionals en personeelstekorten liggen op de loer, met mogelijk ongewenste gevolgen voor de kwaliteit en toegankelijkheid van zorg.

Het is tegenstrijdig dat het akkoord het belang van preventie c.q. voorkomen van ziektes signaleert, terwijl het tegelijkertijd forse bezuinigingen op de publieke gezondheidszorg voorstelt. Als arts weet ik als geen ander hoe belangrijk en noodzakelijk publieke gezondheidszorg én een gezonde leefstijl zijn om ziekte te voorkomen. Zeker voor kwetsbare groepen die onevenredig hard worden getroffen door gezondheidsproblemen. Door structureel te investeren in preventie, verkleinen we gezondheidsverschillen en houden we de zorg op lange termijn toegankelijk voor iedereen. Dat is niet alleen in het belang van het individu, maar van de hele samenleving.

Mijn advies aan minister Agema? Maak keuzes, investeer structureel en voor lange termijn in preventie en ga voor passende bezuinigingen. Monitor frequent de ervaren kwaliteit en toegankelijkheid van de zorg, zodat we tijdig kunnen bijsturen. En blijf oog houden voor de reductie van de gezondheidsverschillen, dat is mijn rode draad.

De gezondheid van de burger moet centraal staan in al het overheidsbeleid

Wij, artsen, staan klaar om mee te denken over slimme oplossingen en keuzes die moeten worden gemaakt. Preventie, domeinoverstijgende coördinatie, taakherschikking en e-health bieden kansen om met schaarse middelen toch passende zorg te leveren. Met de patiënt en de burger altijd centraal. Aandacht voor mensen in een kwetsbare positie, evenals aandacht voor de menselijke maat in de unieke zorgrelatie tussen arts en patiënt, daar draait het om, en daar moeten we pal voor blijven staan. En juist dat mis ik in dit akkoord.

Het kabinet staat voor een complexe uitdaging: het vinden van een evenwicht tussen verstandig investeren en noodzakelijk bezuinigen. Een langetermijnvisie met integrale aanpak helpt daarbij, waarbij de gezondheid van de burger centraal staat in al het overheidsbeleid. Deze integrale aanpak doet recht aan de complexiteit van zowel de maatschappij als de zorgsector en helpt bij het maken van keuzes. En doet recht aan de mensen die afhankelijk zijn van goede en toegankelijke zorg.

Alleen door moedige en doordachte keuzes kunnen we de toegankelijkheid en kwaliteit van de zorg veiligstellen en gelijke kansen op een leven in gezondheid voor iedereen waarborgen. Voor ons artsen geldt dat onze professionele verantwoordelijkheid en ons hart voor elke patiënt en burger ons daartoe verplichten.