Blogs & columns
Marcel Canoy
Marcel Canoy
2 minuten leestijd
Blog

Behandel de consument niet als cynicus

2 reacties

Een beroemde quote van Oscar Wilde luidt: ‘Een cynicus is iemand die van alles de prijs kent, maar van niets de waarde.’ Het citaat komt uit de mond van Lord Darlington uit Lady Windermere’s Fan en behoeft wat context. De toneelstukken van Wilde staan bekend om de vele aforismen en dilemma’s met een hoop tongue in cheek. Darlington krijgt meteen een riposte: ‘En een sentimenteel is iemand die overal waarde in ziet, maar van geen enkel ding de prijs kent.’

Als econoom denk ik ook stiekem dat het niet per se cynisch is om van dingen de prijs te kennen en dat er vaak een relatie is tussen prijs en waarde. Maar er is ook waarde die de prijs ontstijgt. Ik moest aan het citaat denken toen ik nadacht over zorgvergelijkers.

Vergelijkers als Independer, Zorgkiezer of Zorgvergelijker zijn nuttig. Ondanks dat het basispakket door de overheid wordt bepaald, valt er nog genoeg te kiezen voor consumenten. Een vrijwillig eigen risico, keuzevrijheid of aanvullende polissen kunnen variëren en een slimme keuze kan honderden euro’s per jaar schelen.

Dat het voor consumenten nog altijd niet gemakkelijk is door het woud van polissen het bos te zien, bleek andermaal uit een recente studie van de toezichthouders ACM en NZa. In 2023 had maar liefst 61 procent van de consumenten gemiddeld 103 euro per jaar kunnen besparen. Een goede vergelijker kan hierbij van pas komen.

Hoe nuttig ook, de vergelijkingssites cateren vooral voor de cynicus van Oscar Wilde, want de prijs blijkt met voorsprong het dominante kenmerk te zijn waar consumenten vergelijkers voor gebruiken. Het is zelfs zo dwaas dat verzekeraars die bovenaan komen in de vergelijking een flink overstapvoordeel halen, zelfs als ze maar 1 euro goedkoper zijn dan de concurrent.

Consumenten die meer willen weten over kwaliteit worden maar mondjesmaat bediend door de vergelijkingssites, waardoor het jaarlijkse overstapspel ontaardt in een platte race naar de bodem. Dat zint de verzekeraars niet, omdat investeringen in kwaliteit zo niet lonen.

Zorgverzekaars hebben jarenlang geprobeerd de vergelijkers te bewegen meer elementen van kwaliteit op te nemen. Dat heeft nog niet tot het gewenste effect geleid. Drie grote verzekeraars (Menzis, CZ en Zilveren Kruis) hebben daarom de stoute schoenen aangetrokken en willen investeren in een vergelijkingssite met meer aandacht voor kwaliteit.

Nu zitten er uiteraard talloze haken en ogen aan een vergelijker betaald door drie grote verzekeraars. What could possibly go wrong? Zo bestaat het risico dat irrelevante dingen gemeld worden waardoor de polissen nog moelijker te vergelijken zijn, zoals door ACM en NZa opgemerkt in eerdergenoemd rapport. Moet je dat wel willen? Het beste zou zijn als dit initiatief een geloofwaardige dreiging blijkt en de bestaande vergelijkers de nieuweling overbodig maken door zelf te investeren in kwaliteit.

Behandel de consument niet als cynicus. Net als in andere markten moeten consumenten kunnen kiezen op prijs én kwaliteit. Dan maar wat sentimenteler. Er bestaat immers een middenweg tussen de cynische krentenweger en de sentimentele romanticus.

Meer van Marcel Canoy

zorgverzekeraars
  • Marcel Canoy

    Marcel Canoy is hoogleraar gezondheidseconomie en dementie aan de VU in Amsterdam, adviseur van de Autoriteit Consument en Markt, lid van de Adviescommissie Pakket van het Zorginstituut.  

Op dit artikel reageren inloggen
Reacties
  • G.K. Mitrasing

    Huisarts, vogelvrij, New York

    Mythevorming is van alle tijden… en een mythe werkt meestal alleen maar als je deze niet als zodanig herkent..
    De “kwaliteiten” waar zorgverzekeraars mee komen hebben net zoveel overeenkomst met de kwaliteitsmeetinstrumenten als het mobiele nummer ...van hun zorgverzekerden.. uiteindelijk worden in de boeken van de zorgverzekeraars de consumenten gedefinieerd als schadelasten.. niet op uitkomsten.. Nu nog een zorgeconoom vinden die tot het besef komt dat zorgverzekeraars geen enkel meerwaarde voor de zorg hebben….. Nietzsche vroeg zich al af hoeveel “waarheid” kan een mens verdragen…
    Weer zo’n nietszeggende column/blog. Distinguished Prof. Canoy blijft denken dat zorgverzekeraars in Nederland bestaan. Het zijn geen verzekeraars. Het zijn verdelers van door VWS toegekende budgetten, na aftrek van eigen kosten en winsten. Gebudgetteerde verzekeraars. Cynischer kan je het niet krijgen. Het zijn ziekenfondsen met mogelijkheid om winst te maken en die op termijn ook uit te keren aan aandeelhouders. Die winstuitkering is de ultieme prikkel in het systeemmodel om de schadelast ‘zorg’ in Nederland laag te houden. In de Cure zit Nederland nu onder het NHS peil. Qua kwaliteit op Albanees peil. Roemenië, Bulgarije en Albanië zijn nu onze ijkpunten.
    Prof. Canoy heeft zich aan de mast van het scheepje van Staat vastgebonden en gelooft heilig in de kapitein en stuurman. Het systeem deugt …. het scheepje blijft drijven… de lekken worden gedicht. Het is alleen een kwestie van blijven hozen….
    Professor Canoy is de cynicus bij uitstek maar wel een moderne cynicus. De klassieke cynicus zag alles vlijmscherp en zei dat ook, met de oplossing…

  • E.J.W. Keuter

    neuroloog, Aruba

    Maar... als de prijs zo belangrijk is, waarom hebben we dan een systeem opgetuigd dat alles gratis doet lijken? Verzekeraars kunnen doen wat ze willen; zonder betaling voor het product zal niemand ooit een goede keus (of een keer een fout) maken. De ...verhouding tussen prijs en kwaliteit van een consult of behandeling kan alleen worden bepaald door de persoon die consumeert én betaalt.

 

Cookies op Medisch Contact

Medisch Contact vraagt u om cookies te accepteren voor optimale werking van de site, kwaliteitsverbetering door geanonimiseerde analyse van het gebruik van de site en het tonen van relevante advertenties, video’s en andere multimediale inhoud. Meer informatie vindt u in onze privacy- en cookieverklaring.