Een nieuwe visie op HIV-tests
Plaats een reactieVorig jaar is in Amsterdam een non-profit HIV-sneltestpolikliniek opgezet: Checkpoint. Sneltests verlagen de drempel om zich te laten onderzoeken op HIV.
Momenteel is met twee technieken: ELISA en Western-blot, de HIV-status te bepalen; ze worden beschouwd als de gouden standaard. Nadeel is dat de uitslag pas na een week beschikbaar is. Dit is mogelijk reden voor sommige patiënten om niet op de afspraak van de testuitslag te verschijnen.1 Al enkele jaren zijn er goed gevalideerde HIV-sneltests verkrijgbaar waarvan de resultaten al na een kwartier beschikbaar zijn.2 De apotheek heeft ook HIV-zelftests. Nadeel van deze zelftest is het ontbreken van enige vorm van pre- en posttestcounseling. Tijdig op de hoogte zijn van een positieve HIV-status draagt bij aan vroege behandeling3 en verlaagt de drempel om zich te laten testen op HIV.
Vrijwilligers
Bij gebrek aan instellingen die routine-HIV-sneltests uitvoeren, startte een groep vrijwilligers (artsen en verpleegkundigen) vorig jaar juni met Checkpoint, een non-profit HIV-sneltestpolikliniek in Amsterdam. Via folders, informatie op internet (
http://www.hivnet.org/HVN/Organisatie/Checkpoint.htm
) en artikelen worden patiënten op Checkpoint geattendeerd. GGDs en huisartsen verwijzen patiënten.
Bij Checkpoint is gekozen voor de Abbott Determine-sneltest vanwege de grote wetenschappelijke validatie2 en het gemakkelijke gebruik. Omdat de sensitiviteit van deze test 100 procent is en de specificiteit 99,7 procent,4 is besloten om ter confirmatie bij iedere positieve uitslag bloed af te nemen voor een Western-blot-test. Positief geteste patiënten moeten na een week terugkomen voor de definitieve uitslag.
Het eerste halfjaar zijn 273 mannen en 71 vrouwen getest op HIV. Gemiddeld 3,8 procent van de bezoekers was positief, maar het percentage verschilde aanmerkelijk per geteste groep. Ook verschilden de resultaten van Checkpoint en die van een representatieve polikliniek waar niet met de sneltest wordt gewerkt: de GG&GD SOA-poli Amsterdam. Alle positieve sneltests zijn positief geconfirmeerd met Western-blot en ELISA.
Pre- en posttestcounseling is van groot belang bij een HIV-test. Voor- en nadelen, eventuele gevolgen van de HIV-test en de window-fase worden dan besproken, waarbij ervoor is gekozen de CBO-norm van drie maanden te handhaven.5 Ook SOA-preventie komt aan de orde.
Van alle patiënten van Checkpoint zegt 69 procent specifiek naar deze polikliniek te komen vanwege de snelheid van de test; 8 procent vindt de anonimiteit belangrijk. Van onze bezoekers komt 35 procent van buiten de randstad.
Uit de resultaten van deze inventarisatie blijkt dat er vraag is naar deze vorm van testen. De HIV-sneltest zou dan ook in de reguliere gezondheidszorg moeten worden geïmplementeerd. Het is van belang om in groepen te testen met een relatief hoge prevalentie van HIV, zoals bezoekers van een SOA-polikliniek of patiënten in de huisartsenpraktijk met een hoog risico op besmetting. De test op grote schaal invoeren, kan alleen als er voldoende pre- en posttestcounseling plaatsvindt.6
Jurgen M.J. Piek, arts
Geert N. Rootmensen, arts
Checkpoint, Amsterdam
Correspondentieadres:
- Er zijn nog geen reacties