‘Steun mantelzorg, investeer in professionele zorg’
1 reactieNu steeds meer mensen mantelzorger zijn, is het volgens Klara Raiber tijd voor structurele ondersteuning. Dat concludeert de socioloog, die op 2 juli haar proefschrift verdedigt aan de Radboud Universiteit.
Ze baseert zich onder meer op een analyse van enquêtes die over meerdere jaren zijn afgenomen onder de Nederlandse, Engelse en Duitse bevolking. Die laten zien dat je overal mantelzorgers treft die het moeilijk vinden zorgtaken te combineren met hun werk. De bijbehorende verhalen klinken bekend: sommige mantelzorgers moeten minder uren gaan werken of zelfs helemaal stoppen met hun werk vanwege die zorgtaken. Andere wisselen van baan om maar flexibel te kunnen zijn. Mantelzorgers gaan niet zelden ook minder verdienen. Mogelijk omdat werkgevers denken dat ze minder productief zijn.
Er moet daarom volgens Raiber niet alleen meer steun komen voor mantelzorgers, zeker nu de samenleving vergrijst, maar de politiek moet ook blijven investeren in professionele zorg. Die zorg hoeft volgens haar niet duurder te zijn dan mantelzorg. Want, stel dat een derde van de bevolking mantelzorg op zich neemt, dan wordt er in totaal honderdduizenden uren per week minder gewerkt. ‘Ook dat kost de samenleving geld’, aldus Raiber.
Nog twee opmerkelijke bevindingen in haar proefschrift. De eerste: voor sommige mannen blijkt mantelzorg positief uit te pakken. Ze krijgen een hoger salaris tijdens of na een zorgperiode. Zouden ze, zo speculeert de onderzoekster, empathischer zijn geworden en hebben geleerd hun tijd beter in te delen? ‘Eigenschappen die bij mannen extra gewaardeerd worden door werkgevers, terwijl van vrouwen al verwacht wordt dat ze die vaardigheden bezitten.’ Nog een tweede, positieve uitkomst: hoe langer de mantelzorg duurt, hoe minder die gepaard gaat met salarisverlies.
W.J. Duits
Bedrijfsarts, Houten
Mantelzorgers hebben ook hun eigen leven en taken. Ze hebben kinderen, hebben een baan, hebben ouders die verzorging nodig hebben. Bij zorgeconomen zoals Canoy wordt heel snel gedacht dat mantelzorg een soort oplossing is. Op zich kan het dat zijn, o...mdat er minder professionele zorg nodig is, maar het kost ook de maatschappij geld. Als iemand minder werkt of minder productief is, heeft dat consequenties voor de werkgever en ons nationaal product uiteindelijk. Tenzij we natuurlijk het gaan oormerken als maatschappelijke inzet en er een vergoeding tegenover zetten. Dan ineens komt mantelzorg wel in het "betaalde" segment en draagt het bij aan ons nationale product.
Zoals dit proefschrift laat zien, er moet iets gedaan worden. Hoe kunnen we mensen die mantelzorgtaken op zich nemen tegemoet komen? Kunnen we het als een vorm van bijzonder zorgverlof oormerken en het gaan belonen net als het zwangerschapsverlof, de werkgever betaald door, maar krijgt wel een vergoeding uit de algemene middelen. Op die wijze kan ook gezien worden welke economische "schade" mantelzorg geeft en wordt opeens de optie "professionele zorg" ineens heel anders bekeken. Misschien is het uiteindelijk niet duurder en blijkt het broekzak-vestzak gevolgen te hebben.