Voormalig obesitaspatiënt en psycholoog Wouter Cornet, die eerder over succesfactoren voor afvallen schreef, richt zich in De dikke mensen show op de wijdverbreide, algemeen geaccepteerde discriminatie van mensen met overgewicht. Cornet zet uiteen hoe fatshaming gemeengoed heeft kunnen worden, omdat mensen met overgewicht sinds mensenheugenis worden ontmenselijkt in grappen, maar ook in theater en film. En bij die stigmatisering hebben artsen een grote rol, aldus Cornet.
Nu en zeker op termijn krijgt de zorg te maken met een structureel personeelstekort. Een van de antwoorden daarop is van de nood een deugd maken en combifuncties in het leven roepen. In zo’n combifunctie bekleedt een medewerker twee verschillende functies in twee teams, afdelingen of zelfs organisaties.
Brigitte Solheim was als cardioloog een beroemdheid in haar vak. De eerste vrouwelijke hartchirurg in Noorwegen en langjarig werkzaam in New York, waar ze een speciale techniek ontwikkelde voor de vervanging van een mitralisklep. Vol trots: ‘Mijn kleine handen gingen als vlinders door alle borstkassen.’ Nu, bij aanvang van de roman Momenten voor de eeuwigheid van Kjersti Anfinnsen, is Solheim hoogbejaard, en wonend in Parijs. Haar bestaan is ‘ontvolkt’ geraakt en ze blikt in korte, scherpe vignetten terug op dat leven.
Praten over suïcide is moeilijk, zeker met jongeren. Daarom bundelde Jan Meerdinkveldboom, gepensioneerd jeugdpsychiater, zijn advies over het bespreken van suïcidaliteit met jongeren in Praat erover. In slechts 94 pagina’s is het Meerdinkveldboom gelukt om alle relevante thema’s te bespreken.
In 'Vaccins. Prikkelende stof' zet een lange stoet van experts, onder wie hoogleraar vaccinologie Cécile van Els, in kraakheldere teksten, met duidelijke infographics en hier en daar begeleid door een kort verhelderend of persoonlijk getoonzet interview, uiteen hoe vaccins worden ontwikkeld en geproduceerd, hoe ze precies werken, wat de impact is van vaccinatie op mens en dier en welke ziekten nog om vaccinatie vragen.
‘We functioneren meestal noodgedwongen meer als algemene plantsoenendienst dan als toegewijde hoveniers’, schrijft Hilgo Bruining over de kinder- en jeugdpsychiatrie. Bruining, kinderpsychiater en hoogleraar neurobiologische ontwikkelingsstoornissen, wijt dit onder meer aan de versnippering van de zorg. Dat kan dus beter. Geïnspireerd door het ‘donutmodel’ van econome Kate Raworth schreef hij daarom Donutpsychiatrie.
Ze vond het eerst maar niets, dat boksen. Te hard, te agressief. Kon dat nou werkelijk helpen om (sommige) mensen mentaal weer op de been te brengen? Scherpe vragen en aanmoedigingen van medeauteur, amateurbokser en psychiater/filosoof/hoogleraar Damiaan Denys brachten psychotherapeut Masja Otter ertoe het nut in te zien van bokspsychotherapie (BPT). Kun je psychotherapie immers niet ook zien als een strijd om, tegen en voor jezelf?, aldus Denys.
De roman Tante Stoel van schrijver Oswald Schwirtz vertelt het aangrijpende verhaal van Philippine, die op haar 17de na een ongeluk in een rolstoel belandt. De eens zo vrolijke, ambitieuze en talentvolle tiener moet zich daardoor aanpassen aan een leven vol beperkingen, pijn en afhankelijkheid. Ze ontwikkelt een bijzondere band met haar neef Daan, aan wie ze toevertrouwt dat ze zoveel mogelijk de regie over haar leven – en vooral ook haar dood – wil behouden. Dat onderwerp ligt gevoelig in haar zorgzame, zeer gelovige en zwijgzame familie. Daan belooft Philippine te helpen en samen zetten ze haar wensen officieel op papier.
In de roman Ruimtevaarder van Ivo Bonthuis wil hoofdpersonage Vela niets liever dan een cabaretfestival winnen. Daarbij laat ze zich niet uit het veld slaan door haar aangeboren, ernstige ziekte en evenmin door haar vader Willem, die na jarenlange afwezigheid opduikt en uiteindelijk ook meedoet aan de audities.
Met de ondertitel waarom we alles hebben en toch ziek worden weet je het op voorhand al: in navolging van auteurs als Dirk De Wachter en Paul Verhaeghe hebben we van doen met weer een Vlaamse psychiater die wijst op de ziekmakende moderne samenleving die van ons rupsjes-nooit-genoeg heeft gemaakt.
Voor Empusion koos Nobelprijswinnaar Olga Tokarczuk een bijzondere locatie: een sanatorium in 1913 in Midden-Europa. Daar gaat de wat non-descripte hoofdpersoon Wojnicz heen voor zijn tuberculose. Alles bevalt hem: ‘De orde en de stiptheid, het professionalisme en de rust.’ De natuurgeneeskundige therapie bestaat uit wandelingen, ligkuren, koude baden en aangepaste voeding.
Het kan zomaar gebeuren. Je bent enthousiast bezig in een veeleisende baan, gelukkig in je relatie, dolblij om zwanger te zijn… en dan opeens een torenhoge bloedsuiker. Geen zwangerschapsdiabetes, maar diabetes type 1. Dit overkwam Eline Begemann. In haar openhartige Een marathon lang prikken vertelt ze dat terugkeren naar haar stressvolle baan geen optie is en hoe ze een oplossing vindt die geheel past bij haar ambitieuze karakter. Ze schrijft zich in voor de zeer zware langlauf ‘Vasaloppet’ in Zweden.
Maarten Biesheuvel (1939- 2020) is geprezen om zijn tegendraadse verteltechniek, humor en openheid over zijn geestelijke toestand. Zijn leven lang kampte hij met wanen en met manische en depressieve episoden – vaak bron van zijn verhalen, die tot de beste behoren in de naoorlogse Nederlandse literatuur. In Mag de sirene aan? verhaalt Aart Hoekman, vriend sinds 1982, over Biesheuvels laatste levensjaren: zijn gedwongen opname in de psychiatrische inrichting Rivierduinen en de dood van zijn grote liefde, tevens steun en toeverlaat Eva.
Klankkunstenaar, componiste en performer Margarida Guia overleed in 2021 aan borstkanker, 48 jaar oud. Ze was doof aan één oor en wilde een project daaraan wijden: Dialoog met het onhoorbare. Caroline Lamarche schreef een uiterst teder eerbetoon voor haar goede vriendin, die ‘goudsmid van klanken’, als altijd fraai vormgegeven door uitgeverij Vleugels.
In Adviesgroep Kanker in de Zwangerschap: Casuïstiek door de jaren heen worden 39 casussen besproken waarover de adviesgroep is geraadpleegd. Omdat zwangeren vrijwel altijd uitgesloten worden van studies, bestaat er weinig wetenschappelijke kennis over welke behandeling in de zwangerschap veilig is. Toch is het vroegtijdig beëindigen van de zwangerschap vaak niet de beste optie.
De eerste slag was eind februari al binnen, als het gaat om impact maken: de auteurs van Groene planeet, groene zorg overhandigden hun groengekafte boek in Den Haag aan de Kamercommissie VWS.
Psychiater en schrijver Erik Rozing brengt in Waanbeelden mensen samen in merkwaardige situaties, die wrang en toch geestig zijn.
De novelle behoort tot de canon van boeken die elke zorgverlener eigenlijk een keer zou moeten lezen: Lev Tolstoj’s De dood van Ivan Iljitsj uit 1886. Recent verscheen een nieuwe vertaling door de vermaarde Hans Boland, met een goede inleiding van Bas Heijne. En die vertaling is echt ‘anders’, zelfs de titel, die luidt nu: De dood van een rechter.
Wie ‘zingeving’ invoert in de zoekmachine van Medisch Contact krijgt 464 resultaten, want jazeker, het is een issue onder dokters, en dus onder hun patiënten. Geen wonder ook: volgens de fameuze neuroloog en psychiater Viktor Frankl (1905-1997) hebben mensen met concrete zingevingsdoelen, zeker als ze die tot een coherent levensverhaal weten te integreren, meer kans op een langer en gezonder leven.
Arts, filosoof en oud-MC-columnist Bert Keizer houdt zich vermoedelijk al een beroepsleven lang bezig met het probleem van lichaam en geest. Eerder schreef hij daarover een essay in boekvorm, Waar blijft de ziel?. Nu gaat hij met Het raadsel van de geest naar eigen zeggen ‘breder en dieper in op het geest-lichaamprobleem – zowel de theorie als de geschiedenis ervan’.
Paul van Alphen verzamelt postzegels. Preciezer: hij is een ‘thematisch filatelist’. Zijn thema: psychiatrie. Niet zo vreemd, want dat is zijn professie. In Psychiatrie op klein formaat, dat in eigen beheer is uitgegeven, presenteert Van Alphen een beknopte geschiedenis van de psychiatrie aan de hand van door hem verzamelde postzegels, gevolgd door enkele veelvoorkomende ziektebeelden met afbeeldingen van bekende patiënten op de postzegels.
In de inleiding bij haar nieuwe boek Kunnen eierstokken echt rammelen? schrijft gynaecoloog Mieke Kerkhof dat ze een missie heeft: antwoorden geven op veelgestelde vragen van haar patiënten. Ze verzamelde er ruim tachtig, vaak leuke en grappige zoals: ‘Is een concert van Frans Bauer schadelijk voor de foetus?’ Of: ‘Mag een hoogzwangere vrouw stofzuigen?’, maar er zijn ook vragen en antwoorden bij die de groeiende, zich via sociale media en internet als een olievlek verspreidende, misinformatie over zwangerschap en bevallen moeten tegengaan.
In gesprek over het leven en het einde gaat over palliatieve zorg. Over het begin van de palliatieve fase (wanneer begint die eigenlijk?), over samen beslissen, kwaliteit van leven – kortweg: over de onderwerpen die worden omschreven in het Kwaliteitskader Palliatieve zorg.
Wie zich niet gehoord voelt – of niet gehoord wordt – en daar niet in berust, loopt het risico als drammerig te worden ervaren. Dat euvel doet zich ook voor in Landziek, waarin voormalig rijksambtenaar Mariëlle Selser verhaalt over haar eigen ziektegeschiedenis met ME/CVS én over hoe de medische wereld zich de afgelopen decennia tot deze ziekte heeft verhouden.
Het Platform Zó werkt de zorg lanceerde een nieuw uitgave in een reeks waarin eerder handzame boekjes verschenen over onder meer publieke gezondheidszorg, ggz, geneesmiddelen, ouderenzorg en huisartsenzorg: Zó werkt gegevens delen in de zorg.
