Wat ik eigenlijk bedoel is…

Over het eindexamen is dit jaar veel te doen. Eerst was er één examen gestolen, later bleken het er zevenentwintig te zijn, die ook nog te koop werden aangeboden. De inkt over deze berichtgeving was nog niet droog of de tweede correctie van het eindexamen werd een hot item. Tweede correctoren voeren hun taak verschillend uit. Zo zijn er correctoren die de tweede correctie slechts als een steekproef opvatten. Anderen die de tweede correctie niet uitvoeren. En soms vindt alleen telefonisch contact tussen beide correctoren plaats als formaliteit. Maar er zijn ook tweede correctoren die hun werk serieus nemen. Voor sommige leerlingen pakt dat zeer ongunstig uit. De beoordeling – het cijfer – kan soms wel twee punten lager uitvallen. De eigen docent kent de leerling en wil nog wel eens het voordeel van de twijfel geven, omdat hij weet dat de leerling de stof voldoende beheerst en begrijpt wat de leerling met zijn antwoord bedoelt.

Tijdens de opleiding van aiossen vinden regelmatig voortgangsgesprekken plaats en wordt ieder jaar beoordeeld of de aios geschikt is de opleiding voort te zetten. Als de aios volgens de opleider niet geschikt blijkt voor de opleiding, wordt de opleiding beëindigd. Is de aios het hier niet mee eens, dan kan hij een geschil aanhangig maken. Het komt nog wel eens voor dat de aios stelt dat het oordeel dat hij niet geschikt zou zijn voor de opleiding, niet blijkt uit alle beoordelingen en toetsen die hebben plaatsgevonden. De aios overlegt vervolgens aan de geschillencommissie, naast de negatieve beoordeling van de opleider, een aantal ‘goede’ beoordelingen en KPB’s (korte praktijkbeoordelingen) van bijvoorbeeld de stageopleider, de opleider van een ander opleidingsonderdeel of van een lid van de opleidingsgroep. Het is vervolgens aan de geschillencommissie om te beoordelen hoe de ‘goede’ beoordelingen gelezen moeten worden. Is er louter sprake van een goede aios als deze allemaal ‘voldoendes’ heeft of heeft gekregen? Of heeft de beoordelaar niet te streng willen zijn, omdat de aios hard werkt en vriendelijk is? Is een goede beoordeling een beoordeling waarop geen verbeterpunten staan aangegeven omdat die punten mondeling zijn besproken met de aios? Het beoordelen van aios blijkt lastig te zijn, vooral als de beoordeling negatief uitvalt. Het positief invullen van het formulier is makkelijker dan een negatief oordeel geven. Een enkele keer neemt de opleider contact op met de andere beoordelaars en blijken sommige beoordelingsformulieren te positief te zijn ingevuld en kreeg de aios het voordeel van de twijfel. Misschien wel omdat het toch maar een stage van drie maanden was, of omdat het maar een klein onderdeel van de opleiding betrof. Weet de opleider de geschillencommissie voldoende te overtuigen dat de positieve beoordelingen eigenlijk niet zo positief waren?

Al met al wil ik opleiders dan ook aanraden bij hun beoordeling, of deze nou negatief is of juist positief, altijd even te denken aan WIEBI (Wat Ik Eigenlijk Bedoel Is). Een duidelijke schriftelijke beargumentering verschaft duidelijkheid aan de aios. En helpt de geschillencommissie om haar werk goed te doen. Dit kan leiden tot meer begrip voor een (negatief) oordeel en een door alle partijen gedragen oplossing. Want ook voor procedures bij de geschillencommissie geldt: voorkomen is beter dan genezen!

Jacqueline de Planque, secretaris Adviescommissie en Geschillencommissie KNMG

Reageren kan op www.knmg.nl/columns