‘Fouad L. was berekenende zorgmijder’

Een berekenende zorgmijder. Zo wordt de van het Rotterdamse schietincident verdachte geneeskundestudent Fouad L. getypeerd in een onderzoek naar het handelen van instanties die bij hem waren betrokken. Hij leek bereid om specialistische ggz-hulp te aanvaarden, maar ontpopte zich in de wachttijd daarvoor tot zorgmijder.

De gemeente Rotterdam wilde zicht krijgen op het handelen van verschillende (overheids)instanties die betrokken waren bij Fouad L., die ervan wordt verdacht dat hij in september zijn buurvrouw, buurmeisje en een huisarts doodschoot. Er is nagegaan wat er is gedaan rond meldingen en signalen over hem door partijen als de woningcorporatie, het Openbaar Ministerie, politie, wijkteam, IGJ en ggz-instelling. Daarover is nu een rapport gepubliceerd.

Grenzen

Met name vanaf 2021 kwam L. in beeld vanwege dierenmishandeling, alcoholmisbruik, woningvervuiling, confrontaties met omwonenden en huurachterstand. Dat leidde toen bij instanties tot zorgen omdat het om iemand ging die in opleiding was tot arts, in combinatie met ggz-problematiek die verder leek te gaan dan enkel alcoholverslaving. Het rapport schetst hoe aan de ene kant zorgaanbieders weinig konden, en instanties als IGJ, het OM en de politie tegen de grenzen van hun handelingsbevoegdheid aanliepen.

De rapporteur schetst dat L. lang de suggestie wekte ‘beleefd, open, intelligent en meewerkend’ te zijn, maar met de kennis van nu ‘bewust zorg en dwang vermeed’ en zich door geen enkele zorgverlener ‘in zijn ziel liet kijken’. Hij werd in 2021 en 2022 beoordeeld door een ggz-crisisdienst, maar betrokken psychiaters konden toen geen stoornis vaststellen. Ook vormde L. op die momenten geen gevaar voor zichzelf of voor anderen, en zei open te staan voor hulp, waardoor er geen grond was voor dwangzorg.

Wachtlijst

Hij werd op zijn verzoek eind 2022 aangemeld bij een ggz-instelling voor ambulante hulp, die een wachtlijst had. Zijn huisarts schakelde als overbruggingshulp voor L. een praktijkondersteuner ggz in, met wie hij in 2023 uiteindelijk slechts enkele gesprekken heeft gehad. Verder hadden ggz-specialisten vanuit een samenwerkingsorganisatie rond verwarde mensen contact met hem. In september afgelopen jaar gaf L. echter aan geen ondersteuning meer te willen.

De IGJ, het OM en de politie wilden voorkomen dat L. zijn artsendiploma zou krijgen, maar hadden eigenlijk geen duidelijke bevoegdheid om informatie met de examencommissie van het Erasmus MC te delen. De IGJ werd belemmerd door het feit dat L. nog geen arts was. Het OM en de politie kozen uiteindelijk ‘voor de nog niet eerder gelopen route’ om hun zorgen in het voorjaar van 2023 schriftelijk met de universiteit te delen.

Diploma

Het Erasmus MC zette toen het uitreiken van L.’s diploma ‘on hold’, zo meldt het rapport. Het had op dat moment al een eigen dossier over L., blijkt. Onduidelijk is wat de aanleiding daarvoor was. Wel meldt het rapport dat er zorgen waren omdat L. zich onterecht als arts zou hebben uitgegeven. De universiteit zocht vanaf april 2023 contact met L. voor een gesprek, maar L. stelde dat tot aan september meermaals uit. Daar heeft het Erasmus MC contact over met de politie, tot twee dagen voor het schietincident.

De rapporteur concludeert dat het incident niet voorkomen had kunnen worden. Een aanbeveling is om in gevallen van ‘zorgmijding in combinatie met heftige onderbuikgevoelens soms een andere werkwijze te volgen’.